HYPERTENSIE

Hier kunt u uw BMI
berekenen.

In dit hoofdstuk zou ik u willen vertellen wat een hoge bloeddruk eigenlijk inhoudt. Zoals u weet, pompt het hart het bloed door onze bloedvaten. De bloeddruk wordt altijd uitgedrukt in twee getallen. Het eerste getal, de bovendruk (systolische druk), is altijd hoger dan het tweede getal, de onderdruk (diastolische druk).

De bloeddruk bestaat eigenlijk uit twee krachten die zich in de bloedvaten afspelen. Een kracht wordt door het hart uitgeoefend als de linkerboezemkamer zich samentrekt, dit geeft de ‘bovendruk’ aan. Als het hart zich ontspant geeft dit de onderdruk aan.

Men kan niet zonder apparaat voelen of zijn/haar bloeddruk hoog is. Dit kunnen wij alleen vaststellen met een bloeddrukmeter. Bij normale omstandigheden moet de bovendruk onder de 140 mm Hg liggen en de onderdruk onder de 90 mm Hg liggen. Voor patiënten met diabetes en nierziekten gelden de waarden 130/80 mm Hg. Normaal gesproken stijgt de bloeddruk naarmate men ouder wordt. Voor gezonde zestigplussers geldt daarom 160/90 mm Hg nog als een normale bloeddruk.

Bloeddrukwaarden (bij volwassenen)

Circa RR = 120/80 mm Hg = Optimale bloeddruk

Minder dan RR = 140/90 mm Hg = Normale bloeddruk

Meer dan RR = 160/95 mm Hg = Hypertensie

RR staat voor Riva-Rocci, een Italiaanse onderzoeker die de meetmethode van de bloeddruk ontdekt heeft. De Rus Karotkoff heeft deze techniek verfijnd door het gebruik van de stethoscoop.

De streefwaarden van onze bloeddruk zijn:

• < 130/85 mm Hg (optimaal of normaal) bij risicopatiënten

• < 140/90 mm Hg (hoognormaal) bij ongecompliceerde hypertensie

Klachten bij hypertensie

Hypertensie geeft meestal geen duidelijke klachten. Een klein aantal mensen heeft last van bijvoorbeeld een zwaar hoofd, hoofdpijn, moeheid, misselijkheid en/of duizeligheid door hypertensie. Een langdurig hoge bloeddruk is schadelijk voor de gezondheid en kan leiden tot vaatvernauwing.

De oorzaken van hypertensie

In de meeste gevallen zijn de oorzaken van een hoge bloeddruk niet te achterhalen. Slechts in 5% van de gevallen is een oorzaak aan te wijzen. Wij spreken dan van primaire hypertensie of essentiële hypertensie of idiomatische hypertensie. De oorzaken van een hoge bloeddruk kunnen zijn:

•  erfelijkheid
•  leeftijd
•  stress
•  veel zoutgebruik
•  veel masalagebruik
•  veel dropgebruik
•  alcoholische dranken
•  overgewicht
•  lichamelijke aandoening
•  roken
•  lichamelijke activiteit
•  verhoogd cholesterolgehalte,
•  hormonale aandoeningen (Conn Syndroom, feochromocytoom)

In sommige gevallen wordt hypertensie veroorzaakt door een andere aandoening. Dit noemen wij secundaire hypertensie. Een abnormale productie van hormonen (vooral in de bijnier) met invloed op de nieren kan ook hypertensie veroorzaken. Hypertensie veroorzaakt zelden klachten. Een uitzondering hierop is maligne hypertensie. Dit is een ernstige vorm van hypertensie, waarbij de hersenen, het hart, de nieren en de ogen worden aangetast.

De bloeddruk kan altijd veranderen. Maar het is absoluut niet gezond dat iemands bloeddruk jarenlang te hoog blijft, omdat door een hoge bloeddruk de kans op hart- en vaatziekten en/of een beroerte zullen toenemen. Zowel een te lage bloeddruk (hypotensie) als een te hoge bloeddruk (hypertensie) kan leiden tot gezondheidsproblemen.


De effecten op de gezondheid

Een hoge bloeddruk is geen ziekte maar een risicofactor. Mensen die al jaren kampen met een hypertensieprobleem kunnen vroegtijdig overlijden, meestal als gevolg van een hartziekte, een herseninfarct of door nierfalen. De bloeddruk heeft de neiging om met het vorderen der leeftijd langzaam te stijgen. Een hogere bloeddruk geeft een hoger risico op beschadiging van bepaalde interne organen en zelfs op sterfte van de mens. In Westerse landen komt hypertensie heel vaak voor. Het is niet voor niets dat hypertensie de bijnaam ‘the silent killer’ gekregen heeft.

Het doel van de behandeling is om de bloeddruk te verlagen en de kans op orgaanbeschadiging te verkleinen. Voor lichte hypertensie is het mogelijk de bloeddruk tot een normaal niveau terug te brengen door enkele aanpassingen in de leefstijl: stoppen met roken, matiging van het alcoholgebruik, een dieet te volgen (zoutinname beperken, masalaconsumptie verminderen, dropgebruik beperken), gewichtsverlies, (isotone) duursporten (fietsen, zwemmen, hardlopen). Echter, liever geen krachtsporten zoals gewichtheffen. Wanneer met deze aanpassingen de bloeddruk niet voldoende omlaag gaat, worden medicijnen voorgeschreven om hypertensie te behandelen. Het gaat hierbij o.a. om plaspillen en andere geneesmiddelen. Een lang bestaande hypertensie kan invloed hebben op vele interne organen zoals het hart, de grote bloedvaten, de nieren en de hersenen.

Er zijn verschillende medicijnen die voorgeschreven kunnen worden bij hypertensie. Voorbeelden zijn plastabletten - diuretica, ACE-remmers, calciumblokkerende middelen en bètablokkers. Als u plastabletten inneemt, dient u verantwoorde voeding te gebruiken zoals aardappels, bladgroenten, banaan, ananas en melkproducten.